W dokumentach Nowogród Bobrzański pojawia się po raz pierwszy już w 1202 roku jako gród kasztelański.
Powstał zapewne znacznie wcześniej, być może za czasów Bolesława Chrobrego. Usytuowany został na prawym stromym brzegu Bobru w odległości około 500 m na północny wschód miejsca przeprawy na rzece, w sąsiedztwie drogi Żagań-Zielona Góra, stanowiącej jedną z odnóg Traktu Solnego ...